Πέμπτη 24 Μαρτίου 2016

Carl Jung: O An8rwpos kai ta Symvola tou 4


Ντάρμα (βουδιστικός νόμος): ο "οχταπλός δρόμος" ελευθερώνει τον άνθρωπο από την αυταπάτη του Εγώ του κι απ' τον τροχό των αναγεννήσεων.
Οι ορθολογιστές δεν κάθονται να λύσουν μόνοι τους τα προβλήματα αυτά, για τα οποία δηλώνουν πως θα λύνονταν αν οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τη λογική τους, και καλό θα ήταν να το έκαναν.
Ο χριστιανός, ανάμεσα στον εαυτό του και το ασυνείδητό του, παρεμβάλλει την Εκκλησία και τη Βίβλο του.
Η καθολική Εκκλησία αναγνωρίζει τα somnia o deo missa (τα όνειρα τα σταλμένα απ' το θεό). Vox dei: φωνή του Θεού.

Το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπου είναι η ψυχή του.
Πριν από τον Φρόιντ, η ύπαρξή της ήταν άγνωστη, ή παραμελημένη. Από κει κι έπειτα, κατάντησε δοχείο ηθικών απορριμάτων(άδικη, στενοκέφαλη άποψη). Είναι, όπως η ίδια η Φύση, τουλάχιστον ουδέτερο φυσικό φαινόμενο. Περιέχει το βάθος και την επιφάνεια, την ομορφιά και την ασχήμια.


2. ΟΙ ΑΡΧΕΓΟΝΟΙ ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ -Γιόζεφ Λ. Χέντερσον

Τα αιώνια σύμβολα
Η ανάσταση του Χριστού είναι μοναδικό γεγονός, γιατί μετά ανεβαίνει στους ουρανούς (επίσης, η Δευτέρα Παρουσία). Ίσως γι' αυτό οι πρώτοι χριστιανοί ένιωθαν την ανάγκη για επιπρόσθετα στοιχεία γονιμότητας ~> διαρκώς επαναλαμβανόμενη υπόσχεση αναγέννησης (αυγό, λαγουδάκι).

Οι ήρωες και οι δημιουργοί τους
Ήρωας: σκοτεινή και θαυμαστή η γέννησή του, δύναμη που εκδηλώνεται νωρίς, γρήγορη άνοδος σε πρωτεία/εξουσία, ραθυμία μπροστά στον πειρασμό της οίησης (ύβρις), πρόωρη παρακμή, ύστερα από προδοσία ή "ηρωϊκή" θυσία -> θάνατος.
Η πρώτη αδυναμία του αντισταθμίζεται από αρωγές δυνάμεις/προστάτες θεϊκούς, που συμβολίζουν την ψυχή (πλατύτερη, πλουσιότερη ουσία της), που εξασφαλίζει τη δύναμη που λείπει απ' το Εγώ. Συνεπώς:
Ηρωϊκός μύθος -> ανάπτυξη αυτοσυνείδησης στο άτομο, δυνάμεων και αδυναμιών με τρόπο που να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες της ζωής.
Μόλις θριαμβεύσει το άτομο στην αρχική δοκιμασία και μπει στην ώριμη φάση της ζωής του, ο μύθος του ήρωα ατονεί, χάνει το ενδιαφέρον του. (=συμβολικός θάνατος του ήρωα)

Ο Ηρωϊκός Κύκλος των Βιννεμπάγκος (Ινδιάνοι)
Εξέλιξη ηρωϊκού μύθου 4 κύκλων:
i). Trickster ~ απατεώνας
ii). Hare ~ λαγωνικό
iii). Red Horn ~ Κόκκινο κέρατο: αμφίβολου χαρακτήρα.
iv). Twins ~ δίδυμοι: γιοι του Ήλιου, άνθρωποι που αποτελούν το ένα και το αυτό πρόσωπο. Ενωμένοι στην κοιλιά, αποχωρίστηκαν κατά τη γέννηση. Αναπόσπαστο μέρος ο ένας του άλλου κι είναι αναγκαίο, όσο κι αν είναι αφάνταστα δύσκολο, να συνενωθούν και πάλι.
Αντιπροσωπεύουν τις δύο πλευρές της ανθρώπινης φύσης.

Flesh(σάρκα): διαλλακτικός, ήρεμος, χωρίς πρωτοβουλία
Stump(κορμός): δυναμικός, πάντα έτοιμος για επανάσταση.

ιδεαλιστική θυσία, κατά το τέλος της εφηβικής ηλικίας. π.χ αντιμετώπιση τανκς με υποτυπώδη όπλα, όπως σκέτες πέτρες.


Μαυροντυμένος = σκιά: απόκρυφες, απωθημένες, φρικιαστικές (ή δυσοίωνες) πλευρές της προσωπικότητας. Όπως το συνειδητό Εγώ έχει επιζήμιες τάσεις, αυτή έχει φυσιολογικά ένστικτα και δημιουργικές παρορμήσεις. Είναι αξεδιάλυτα δεμένα τα Εγώ-σκιά, όπως τα αίσθημα-σκέψη, αν και ξέχωρα. Ωστόσο, συγκρούεται με τη σκιά σε "πάλη για τη λύτρωση" (με κακό, δράκους, φίδια, θηρία)*, ώστε να φτάσει στη συνείδηση. Κατορθώνει να υπερνικήσει την αδράνεια του ασυνειδήτου, και απελευθερώνει από την αναδρομική επιθυμία να επιστρέψουμε στην κατάσταση μιας μακάριας παιδικής ηλικίας, σ' ένα κόσμο που να εξουσιάζεται απ' τη μητέρα του (=Παναγία, κάποιος που σκύβει πάνω από εμάς). Ωρίμανση. Μπορεί και να μη νικήσει π.χ. ο Ιωνάς που "κατεπώθη" από τη φάλαινα.
<<Στους περισσότερους ανθρώπους, η σκοτεινή πλευρά, η αρνητική της προσωπικότητας, παραμένει ασυνείδητη. Ο ήρωας, αντίθετα, οφείλει να λογαριάζει ότι η σκιά υπάρχει, και μπορεί απ' αυτήν ν' αντλήσει δύναμη. Του χρειάζεται να εναρμονιστεί με τις καταστροφικές του δυνάμεις, αν θέλει να γίνει αρκετά επίφοβος για να νικήσει το δράκο. Το Εγώ θριαμβεύει μόνο αφού εξουσιάσει πρώτα και αφομοιώσει τη σκιά>>.

Ο Φάουστ αρχίζει να εξαρτάται από μέρος δύναμης που, ενώ επιζητεί το κακό, βρίσκει το καλό. Δεν έζησε ολοκληρωτική νιότη -> ατελής, μισοφανταστικός, που χανόταν σε μια μάταιη μεταφυσική αναζήτηση, που τ' αντικείμενά της δεν πραγματώνονταν ποτέ. Απόφευγε ακόμα και ν' αντιμετωπίσει την πρόκληση της ζωής, για να νιώσει τόσο το καλό, όσο και το κακό της. Ενθύμηση σκιάς = μετάβαση (όνειρο -> θυσία)
Ιδεαλισμός νιότης -> έπαρση -> καταστροφή (βλ. Ίκαρος). Μοιραίος ο κίνδυνος, γιατί αν ένας νέος δεν προβάλει ένα σκοπό υψηλότερο από κείνον που μπορεί να φτάσει εν πλήρη ασφαλεία, δε θα' ναι ικανός να ξεπερνά τα εμπόδια που ορθώνονται ανάμεσα στην εφηβεία και την ωριμότητα.
Όνειρο: μυστήριο της ελεύθερης ανθρώπινης θυσίας
* ή θυσία: ο θάνατος που οδηγεί στην ανάσταση (επανάσταση, ανάδυση, Αναγέννηση)
Φοβάται να κατέβει από την εξέδρα (επιστροφή στην καθημερινή ζωή μετά την διαδικασία εσωτερικής μεταμόρφωσης του ονείρου) μήπως του επιτεθούν δύο αλητόπαιδα (εμφάνιση Trickster), μια γυναίκα όμως (για να ολοκληρωθεί ψυχικά) του δίνει το θάρρος να πιστέψει ότι μπορεί να κατέβει χωρίς κίνδυνο, και το κάνει (σκάλα=λογική, τη χρησιμοποιεί χάρη στη γυναίκα). Η ανάγκη των ηρωϊκών συμβόλων εκδηλώνεται όταν το συνειδητό χρειάζεται βοήθεια εξωτερική ή από το ασυνείδητο. Η δέσποινα που κινδυνεύει ήταν ο αγαπημένος μύθος του ευρωπαϊκού Μεσαίωνα (μία από τις μορφές του Anima, Γκαίτε: "το Αιώνιο Θήλυ")
Σε όλους τους πολιτισμούς, ο λαβύρινθος αντιστοιχεί σε μια απεικόνιση συνταρακτική και παραπλανητική του κόσμου της μητριαρχικής συνείδησης, στον οποίο θριαμβεύουν μόνο εκείνοι που είναι ώριμοι για μια ειδική μύηση στο μυστηριώδη κόσμο του συλλογικού ασυνειδήτου.

Mono otan apeleu8ero8ei to anima ths manastu ginetai ikanos o antras n apokatasthsei alh8ines sxeseis me tis gynaikes**.

**me thn koinwnia twn enhlikwn sto synolo ths

Ανακάλυψη αληθινής λειτουργίας του anima του -> πραγματικά δημιουργικές πράξεις. Νομαδική προσωπικότητα που δεν έχει πια να νικά σατανικά θεριά και γίγαντες. Οι βαθιές δυνάμεις μπορούν πια να προσωποποιούνται π.χ. γυναίκα. Η σκιερή πλευρά γίνεται λιγότερο απειλητική.

Αμφιβολία για τον εαυτό, κρίσεις άγχους -> επιτυχής σταυροφορία με μια σκιά. Ωρίμανση: συμφιλίωση με αυτήν. Δε νιώθει πια την ανάγκη να παλέψει μ' αυτήν, την αποδέχεται.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου